Inkopen onder de CSDDD: nieuwe standaarden voor inkopers en leveranciers

De ambitieuze duurzaamheidsdoelen van de EU komen tot uiting in nieuwe regelgeving, zoals de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD). Deze regels stellen organisaties verantwoordelijk voor hun milieu- en sociale impact.

Vanaf juli 2024 heeft de CSDDD niet alleen de zakelijke wereld veranderd, maar ook de inkoopwereld. Deze wetgeving verplicht het toepassen van gepaste zorgvuldigheid (due diligence) binnen de EU. Zo kunnen organisaties en hun toeleveringsketens negatieve effecten op mens en milieu minimaliseren.

In dit artikel:

• Wat is de CSDDD?
• Achtergrond van de CSDDD: De groene ambities van de EU
• Voor wie geldt de CSDDD?
• Dit betekent de CSDDD voor inkopers en leveranciers
• De CSDDD biedt kansen
• Naleving van de CSDDD met Mercell

Wat is de CSDDD?

De Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) zorgt ervoor dat alle EU-lidstaten uniforme gepaste zorgvuldigheidsverplichtingen invoeren. Zo kunnen organisaties de negatieve impact op mens en milieu verminderen. Hiermee komen we in Europa dichter bij het behalen van de European Green Deal. 

Hoewel het een streng beleid is, biedt de CSDDD meerdere voordelen voor organisaties: juridische duidelijkheid, verbeterd risicobeheer, versterkt vertrouwen en concurrentievermogen, én de kans om aantrekkelijker te worden voor milieubewuste investeerders.

Achtergrond van de CSDDD: de groene ambities van de EU

De Europese Green Deal is het actieplan van de EU om over te stappen naar een duurzamere economie. Dit omvat onder meer:

• Het ondernemen van klimaatacties: Het doel is om tegen 2050 netto nul broeikasgasemissies te bereiken, met een tussentijdse reductie van 55% tegen 2030.
• Het creëren van een circulaire economie: Overstappen van het lineaire gebruiken en wegwerpen naar hergebruik en recycling.
• Het beschermen van biodiversiteit: Plannen omvatten onder andere het planten van 3 miljard bomen en het halveren van het gebruik van pesticiden tegen 2030.

Om deze doelen te bereiken, heeft de Europese Unie verschillende wetten ingevoerd. Hieronder vallen bijvoorbeeld de CSRD, CSDDD en de EU-Taxonomy. 

Voor wie geldt de CSDDD?

Onder de CSDDD krijgen inkopers nieuwe verantwoordelijkheden om ervoor te zorgen dat hun leveranciers voldoen aan strenge duurzaamheidsnormen. Deze richtlijn vereist dat aanbestedingen worden gegund aan organisaties die voldoen aan specifieke zorgvuldigheidseisen. Hierdoor wordt naleving een cruciaal criterium bij het gunnen van contracten.

Voor leveranciers, met name grote organisaties met meer dan 1000 werknemers of een wereldwijde omzet van meer dan €450 miljoen, is het essentieel hun praktijken af te stemmen om negatieve milieu- en sociale effecten te voorkomen. 

Niet-Europese organisaties vallen ook onder deze verplichting als ze:

• een aanzienlijke omzet hebben in de Europese Unie en;
• franchise en licentiebedrijven met Europese royalty's hebben van meer dan € 22,5 miljoen en;
• een wereldwijde omzet van €80 miljoen of meer hebben.

Ondanks dat kleinere organisaties hier niet direct mee te maken krijgen, werkt het nalevingsproces van de CSDDD ook op hen door. Dit komt doordat grotere spelers steeds strengere duurzaamheidseisen stellen aan hun partners. Sterke samenwerking met leveranciers en toewijding aan duurzame praktijken worden snel een must voor het winnen van aanbestedingen en het garanderen van effectief risicobeheer.

Dit betekent de CSDDD voor inkopers en leveranciers

De CSDDD moet ervoor zorgen dat de Europese duurzaamheidsnormen worden gehaald. Maar hoe ziet dat er in de praktijk uit? In grote lijnen zijn de vereisten op te delen in vijf categorieën.

1. Duurzaamheidsscreening en leveranciersbeoordeling

   Inkopers moeten leveranciers zorgvuldig evalueren om te waarborgen dat ze voldoen aan de strenge duurzaamheids- en zorgvuldigheidsvereisten. Dit betekent het beoordelen van hoe leveranciers mogelijke milieu- en mensenrechtenrisico’s in hun toeleveringsketens beheersen. Leveranciers moeten dus risicobeheer implementeren om deze risico's effectief te identificeren, aan te pakken en te voorkomen.

   Van productontwikkeling tot marketing, overheid en supply chain management, het toepassen van due diligence in elke tak van het bedrijfsleven belangrijk. Daarnaast is het afstemmen van deze inspanningen op bredere bedrijfsstrategieën en -beleidslijnen essentieel om aan de richtlijn te blijven voldoen.

2. Prioriteren van belangrijke risico’s

   Focus, als inkoper, eerst op de meest kritieke risico’s. Evalueer jaarlijks de effectiviteit van je maatregelen met een risicogebaseerde aanpak en update je zorgvuldigheidsverplichtingen indien nodig.

3. Betrekken van stakeholders bij beleidsontwikkeling

   Actieve betrokkenheid van stakeholders, vooral leveranciers, is essentieel om te voldoen aan de strenge CSDDD-normen. Inkopers moeten nauw samenwerken met leveranciers om naleving te stimuleren, vooral bij kleinere organisaties die extra steun nodig hebben om duurzame praktijken te omarmen.

4. Risicobeperking en impactstrategie

   Inkopers moeten hun inkoopbeslissingen baseren op een goed begrip van de potentiële milieu- en sociale risico’s. Leveranciers moeten op hun beurt actief stappen ondernemen om deze risico’s in hun werk te monitoren en te beheersen. Als er schade optreedt, zijn leveranciers verplicht herstel te bieden, en inkopers moeten ervoor zorgen dat hun inkooppraktijken geen negatieve gevolgen hebben.

5. Monitoren en transparant rapporteren:

   Houd regelmatig de voortgang bij en zorg voor transparantie door jaarlijkse rapporten te beoordelen en te publiceren. Hierdoor is jouw rapportage in lijn met andere regelgeving, zoals de CSRD, en dat alle stakeholders goed geïnformeerd zijn.

De CSDDD biedt kansen

Hoewel de CSDDD strenge eisen stelt, biedt het ook kansen. Het creëert duidelijkere juridische kaders, verbetert risicobeheer en versterkt vertrouwen. Dit is essentieel voor transparantie en verantwoordelijkheid, vooral bij aanbestedingen.

Maar liefst 83% van de leidinggevenden en investeerders gelooft dat ESG-inspanningen (Environmental, Social & Governance) binnen vijf jaar de aandeelhouderswaarde zullen verhogen. Daarmee draait naleving van de CSDDD om meer dan alleen wetgeving.

Het begrijpen van de CSDDD en wat dit betekent voor organisaties in de Europese Unie is essentieel om de langetermijnwaarde van je organisatie te vergroten.

Wat is de implementatietijdlijn?

• 2024: De CSDDD ging van kracht op 29 juli 2024.
• 2026: EU-lidstaten moeten de CSDDD in hun nationale wetgeving opnemen.
• 2027: De CSDDD is van toepassing op Europese organisaties met meer dan 5000 werknemers en een wereldwijde omzet van meer dan €1,5 miljard; ook niet-Europese organisaties met een omzet van meer dan €1,5 miljard binnen de EU.
• 2028: De CSDDD is van toepassing op organisaties met meer dan 3000 werknemers en een wereldwijde omzet van meer dan €900 miljoen; ook niet-Europese organisaties met een omzet van meer dan €900 miljoen binnen de EU.
• 2029: Volledige naleving is vereist voor Europese organisaties met meer dan 1000 werknemers en een wereldwijde omzet van meer dan €450 miljoen.

Naleving van de CSDDD met Mercell

Voor organisaties die willen voldoen aan de strikte CSDDD  is het integreren van duurzaamheid in elk aspect van het inkoopproces ontzettend belangrijk. Door duidelijke doelen te stellen, de juiste leveranciers te betrekken en transparantie te waarborgen, kunnen Europese organisaties hun ecologische voetafdruk aanzienlijk verkleinen.

Mercell biedt tools die dit proces soepel en efficiënt maken:

• Intake management: Begin sterk door je inkoopdoelen af te stemmen op milieudoelstellingen. Mercell zorgt ervoor dat duurzaamheid wordt opgenomen in al je planningsinspanningen, zodat de groene verplichtingen van uw organisatie centraal blijven staan. 
• Inkoop & Aanbesteden: Integreer duurzaamheidscriteria in je inkoopproces. Met Mercell kun je leveranciers stimuleren om te voldoen aan belangrijke ESG-criteria, zodat elke aanbesteding duurzaamheid prioriteert.
• Contractmanagement: Volg en monitor de prestaties van leveranciers in lijn met je duurzaamheidsdoelen.
• Leveranciersmanagement: Bouw sterkere, duurzamere samenwerkingen op.
• Eenvoudige en efficiënte rapportage: Houd certificeringen en duurzaamheidscriteria eenvoudig bij met Mercell's gebruiksvriendelijke rapportagetools.